Na jaren hard bikkelen is het gelukt: je bent geslaagd voor de havo! Als je na de havo wil studeren, kun je een hbo-opleiding aan de hogeschool volgen. Ondanks dat de havo je voorbereidt op een hbo-opleiding, kan de overstap best pittig zijn. Wij vertellen je daarom wat je kan verwachten als je van havo naar hbo gaat!
Hbo-opleidingen
Hbo staat voor hoger beroepsonderwijs waar je wordt opgeleid voor een bepaald beroep. De opleiding bestaat uit een bachelor van 4 jaar en soms kan je daarna nog een hbo-master volgen. Tijdens de bachelor loop je één of meerdere stages om praktijkervaring op te doen. Je sluit de bachelor meestal af met een onderzoek voor een organisatie. Dit wordt ook wel je scriptie genoemd.
Een hbo-opleiding volg je aan een hogeschool. Bijna elke grote stad in Nederland heeft wel een hogeschool. Je mag een hbo-opleiding volgen als je een havo-, vwo- of mbo 4-diploma hebt. Sommige hbo-opleidingen hebben echter een numerus fixus. Dit betekent dat er een maximaal aantal studenten wordt toegelaten tot de opleiding. Bij dit soort opleidingen vindt meestal een selectie plaats, voordat je aan de opleiding mag beginnen. Er wordt dan bijvoorbeeld gekeken naar je cijfergemiddelde, vakkenpakket, motivatie of persoonlijkheid. Voor hbo-opleidingen met een numerus fixus is de inschrijfdeadline op 15 januari. Bij andere opleidingen is dit pas 1 mei. Inschrijven voor een hbo-opleiding kan via Studielink. Studiefinanciering vraag je aan via DUO.
Verschillen tussen havo en hbo
Havo en hbo sluiten goed op elkaar aan, maar er zijn ook een hoop verschillen. Hieronder lees je wat de grootste verschillen zijn, zodat je goed voorbereid aan een hbo-opleiding begint!
Studiepunten
Een groot verschil tussen havo en hbo is dat je op het hbo niet alleen cijfers krijgt, maar ook studiepunten (ECTS). Elk studiejaar bestaat uit vakken waar je in totaal 60 studiepunten kunt halen. Om de bachelor af te ronden moet je alle 240 studiepunten halen. Eén studiepunt staat voor 28 studie-uren. Hoe zwaarder het vak of de opdracht, hoe meer ECTS je er dus voor kan halen. Je ontvangt de studiepunten voor het vak als je er (gemiddeld) een voldoende voor staat. De 60 studiepunten van het eerste jaar vormen samen de propedeuse. In het eerste jaar moet je een bepaald aantal studiepunten van de propedeuse halen om door te mogen naar jaar 2. Als je te weinig studiepunten haalt, krijg je een negatief bindend studieadvies (BSA) en moet je stoppen met de opleiding. Hoeveel studiepunten je in het eerste jaar moet halen voor een positief BSA verschilt per opleiding.
Zelfstandigheid
Een ander verschil als je van havo naar hbo gaat, is dat er op het hbo meer zelfstandigheid wordt verwacht. Je regelt zelf de juiste boeken van de boekenlijst, schrijft jezelf in voor (keuze)vakken en zorgt dat je op de hoogte bent van wat je moet voorbereiden of leren. Ook werk je op het hbo vaak in groepsverband en je moet zelf regelen dat je als groep bij elkaar komt voor projecten. Als je extra hulp nodig hebt, wordt er op de hogeschool ook van je verwacht dat je dit zelf bij de juiste persoon aangeeft. Wel krijg je elke week studieloopbaanbegeleiding van een vaste docent (slb’er).
Rooster
Ook het rooster is op het hbo heel anders dan op de havo. Bij veel hbo-opleidingen heb je niet op alle dagen les en soms heb je in de avonduren colleges. De vrije uren kan je bijvoorbeeld gebruiken om colleges voor te bereiden of om af te spreken met je projectgroep. Daarnaast is er een verschil tussen werk- en hoorcolleges. De hoorcolleges volg je meestal in een grote zaal met alle studenten die het vak volgen. Bij de hoorcolleges is er minder interactie en ze zijn ook niet altijd verplicht. De werkcolleges volg je meestal met je klas of in kleinere groepen. Voor de werkcolleges is er vaak wel een aanwezigheidsplicht van 70% of 80%. Als je te veel werkcolleges mist, moet je het vak opnieuw volgen en mag je het nog niet afronden.
Studietempo
Op het hbo ligt het studietempo een stuk hoger dan op de havo. Vaak behandel je op de havo elke paar weken een hoofdstuk. Op het hbo behandel je soms een heel boek in een periode van 8 weken! Gelukkig houden de vakken op het hbo vaak wel verband met elkaar. Bij de meeste hbo-opleidingen is er elke periode een hoofdthema waar de vakken aan verbonden zijn. Hierdoor zijn er veel raakvlakken tussen de vakken, waardoor je de lesstof makkelijker begrijpt en leert.
Competenties
Een laatste verschil als je van havo naar hbo gaat, is dat je op het hbo aan competenties werkt. Competenties zijn vaardigheden die bij het beroep van jouw opleiding horen. Deze competenties heb je nodig om na je studie in het vakgebied te kunnen werken en beroepsproblemen op lossen. Competenties kun je leren en ontwikkelen, zoals een specifieke handeling uitvoeren of een probleem op de juiste manier oplossen.
Mogelijkheden na hbo
Na een hbo-bachelor heb je genoeg vaardigheden en kennis om een baan te zoeken. Je hebt ook de mogelijkheid om door te studeren. Er zijn bijna 400 hbo-masters die 1 tot 2 jaar duren. Wil je liever doorstuderen aan de universiteit? Vaak mag je een wo-master volgen als je eerst een schakelprogramma of pre-master volgt. Zo’n schakelprogramma duurt meestal een jaar en verkleint het gat tussen hbo en universiteit. Je leert bijvoorbeeld de basistheorieën die onmisbaar zijn voor de master en onderzoeksvaardigheden die je tijdens de master kunt gebruiken. Na het schakeljaar mag je dan de master doen die nog 1 of 2 jaar duurt. Er zijn wel een hoop verschillen als je van hbo naar universiteit gaat, dus houd hier rekening mee als je de overstap wil maken.
